Αναζήτηση..
|
|
Το εργαστήρι που οργάνωσε το περιοδικό Re-public προσπάθησε να συμβάλλει σε μια κωδικοποίηση πολιτικών προτάσεων και ακτιβιστικών δράσεων για το άνοιγμα των δημόσιων δεδομένων στην Ελλάδα. Η συζήτηση αυτή έγινε σε μία συγκυρία όπου μοιάζει να πολλαπλασιάζεται η πίεση των πολιτών για ψηφιοποίηση και ελεύθερη διάθεση της δημόσιας πληροφορίας.[1]
Πέρα από τους διαχωρισμούς μεταξύ της ανοικτής ή κλειστής πληροφορίας, των δημόσιων ή ιδιωτικών δεδομένων, οι συμμετέχοντες διατύπωσαν την κοινωνική και πολιτική σημασία της παραγωγής δημόσιων ποιοτικών δεδομένων και την ελεύθερη επαναχρησιμοποίησή τους.
Μία τέτοια δυναμική θα δώσει την δυνατότητα σε πολίτες, ΜΚΟ, επιχειρήσεις, αλλά και σε πολλούς οργανισμούς του δημόσιου να αναπτύξουν πληθώρα εφαρμογών διαχείρισης πόρων και θα αποτελέσει ένα εργαλείο για περισσότερη διαφάνεια, συμμετοχή, ισηγορία.
Ποιοι παράγουν δημόσια πληροφορία;
Ποιοτικά, ανοικτά δημόσια δεδομένα παράγει δυνητικά ο κάθε πολίτης. Πρώτα από όλα, όμως, το κάνει το κράτος στο όνομά τους. Ενώ, η ευρωπαϊκή νομοθεσία για την πρόσβαση στην περιβαλλοντική πληροφορία που προβλέπεται από τη σύμβαση του Aarhus αλλά και η εφαρμογή της οδηγίας για την διάθεση δεδομένων δημοσίου τομέα, PSI είναι ιδιαίτερα προωθημένες και έχουν κυρωθεί από το ελληνικό κράτος, στην πράξη αγνοούνται από τις περισσότερες κρατικές υπηρεσίες.
Το άνοιγμα και η ελεύθερη διάθεση της πληροφορίας που συλλέγεται από το κράτος δεν είναι απαραίτητα ένα δισεπίλυτο πρόβλημα. Δεν θα ήταν τόσο κοστοβόρο να ξεκινούσαμε από το άνοιγμα των δεδομένων από συμβάσεις προμηθειών του Ελληνικού Δημοσίου. Να δημοσιεύονται με ανοικτά πρότυπα όλες οι πληρωμές του Δημόσιου προς Νομικά Πρόσωπα με περιγραφή του αντικείμενου, το πόσο της σύμβασης και το ΑΦΜ του δικαιούχου. Δεν θα ήταν τόσο χρονοβόρο να δημοσιεύονται με ανοικτά ψηφιακά πρότυπα όλα τα αρχεία με τα πρωτογενή στοιχεία της ΕΣΥΕ, τα αρχεία του Εθνικού Τυπογραφείου, τα αρχεία με γεωγραφική πληροφορία( ψηφιακά υπόβαθρα και μεταδεδομένα ) των Υπουργείων ΠΕΧΩΔΕ και Γεωργικής Ανάπτυξης καθώς και τα αποχαρακτηρισμένα της ΓΥΣ.
Όμως όλες αυτές οι δράσεις όχι απλώς δεν έχουν δρομολογηθεί, αλλά ούτε καν αποτελούν βάση διαλόγου για τις αντίστοιχες κρατικές υπηρεσίες.
Και χωρίς το κράτος
Οι περισσότερες φωνές διαμαρτυρίας στο εργαστήρι επανέλαβαν την έλλειψη πολιτικής βούλησης. Αυτή η έλλειψη, όμως, μπορεί να παρακαμφθεί από τη βούληση των πολιτών. Δεν είναι μόνο οι δράσεις που μπορούν να πιέσουν προς το άνοιγμα της δημόσιας πληροφορίας από κρατικές υπηρεσίες, αλλά και αυτές που είτε μπορούν να απελευθερώσουν αυτήν την πληροφορία είτε να την δημιουργήσουν από μηδενική βάση.
Ένα υπόδειγμα για την πρώτη περίπτωση είναι η εθελοντική πλατφόρμα τήλαφος. Για την δεύτερη, μια καλή πρακτική είναι το ελεύθερο/ανοικτό λογισμικό – ΕΛ/ΛΑΚ.
Ο τήλαφος βασίζεται σε μια συστηματική αντιγραφή γεωγραφικών πληροφοριών από τα ΦΕΚ και μια επιτόπου καταγραφή από εθελοντές πολίτες που καταλήγει στην δημιουργία ελεύθερα προσβάσιμων και ελεύθερα διαθέσιμων ψηφιακών χαρτών που αποτυπώνουν με ακρίβεια τις καμένες και τις αναδασωτέες περιοχές στην ελληνική επικράτεια. Είναι ένα απαραίτητο εργαλείο για οποιαδήποτε δημοκρατική περιβαλλοντική πολιτική αλλά και για κάθε σχετική ακτιβιστική δράση.
Η κοινωνική και πολιτική διάσταση του ΕΛ/ΛΑΚ σχετίζεται, κατά πρώτο λόγο, με την δημιουργία ανοικτών εργαλείων και προτύπων που η χρήση τους ενδυναμώνει κοινωνικές ομάδες και τους πολίτες. Στο εργαστήρι παρουσιάστηκαν τέτοιου είδους εφαρμογές που μπορούν να καταγράψουν με ακρίβεια τη γεωγραφική διασπορά κεραιών κινητής τηλεφωνίας, την ελληνόφωνη επιστημονική βιβλιογραφία και που μπορούν να φιλοξενήσουν διαρκής τιμοληψίες.
Τι μπορεί να ξεκινήσει;
Θα θέλαμε να διατυπώσουμε τα συμπεράσματά μας και συνθηματολογικά. 1000 Τήλαφοι με ανοιχτά δεδομένα είναι περισσότερο χρήσιμοι για τους πολίτες από την κλειστή γι’ αυτούς Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού. 1000 OLPC laptops μπορούν να ταρακουνήσουν περισσότερο το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα από την συγγραφή 10 νέων βιβλίων από τον Οργανισμό Εκδόσεων Διδακτικών Βιβλίων. Δεν τίθονται, βέβαια, αυτά τα διλήμματα. Κάποια φορά, όμως, όταν μια ομάδα ειδικών συγκεντρωθεί και πάλι γύρω από ένα τραπέζι για να καταρτίσει άλλον έναν προϋπολογισμό ενός κρατικού οργανισμού, ίσως κάποιος πρέπει να τα θέσει. Πιστεύουμε πως αυτή η στιγμή δεν θα αργήσει.
[1]Η συζήτηση έχει αποκτήσει κάποιο ιστορικό. Στον διάλογο που έγινε στο πλαίσιο του συνεδρίου του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος ( http://www.karounos.gr/blog/?p=24 & http://www.republic.gr/podcasts/?cat=2 ) και στις πρωτοβουλίες για τα ψηφιακά δικαιώματα (http://digitalrights.gr ), την ομότιμη παραγωγή και ανταλλαγή ψηφιακών αγαθών (http://bloggr.p2pfoundation.net/ ) και πρόσφατα με την κίνηση πολιτών 4Δ (http://publicdata.gr)