|
Αναζήτηση..
|
|
|
→ Αφιερώματα
Πολιτικές διαφάνειας σε αμφισβήτηση
Η πειρατεία ως ακτιβισμός
Wiki politics
Κοινωνική πρόνοια
Πόλεις σε αναταραχή
Κρίση δημόσιου χρέους
Ομότιμη ενέργεια
Αναπαραστάσεις της κρίσης
Σχεδιασμός υπηρεσιών
Μετανθρωπισμός
Φύλο και σύνορα
Διάλογοι ←
Συνεντεύξεις για τη κρίση
→ Δράσεις
Re-public στο
των Τζία Γαλάτη και Κωσταντή Καστριασσιανάκη
Όταν απευθύναμε το κάλεσμα για συμμετοχή στο αφιέρωμά μας για τις ʺΠόλεις σε Αναταραχήʺ, τον Νοέμβριο του 2009, στόχος μας ήταν να ενθαρρύνουμε τον προβληματισμό για τις συνθήκες στις πόλεις που ταράσσονται από την αμφιβήτηση, ανεξάρτητα αν αυτή κατευθύνεται εναντίον του κράτους, οικονομικών συμφερόντων ή πολιτικών ομάδων. Επισημάναμε ότι οι ταραχές που συγκλόνισαν την Αθήνα και άλλες ελληνικές πόλεις τον Δεκέμβριο του 2008 δεν ήταν μεμονωμένα ούτε αποκλειστικά ελληνικά φαινόμενα και επιχειρήσαμε να κατανοήσουμε τα γεγονότα αυτά υπό το φως των εμπειριών άλλων πόλεων, εξερευνώντας τον πολιτικό ρόλο που διαδραμάτισαν. Διατρέχοντας τις πολύ ενδιαφέρουσες συμμετοχές αυτού του τεύχους, ο/η αναγνώστης/τρια ενδέχεται να διαπιστώσει ότι οι πόλεις μπορούν στην πραγματικότητα να έχουν ενεργή συμμετοχή στην πολιτική ζωή των κρατών.
διαβάστε περισσότερα…
Αντί να υιοθετήσουμε μία στάση απόλυτης απόρριψης των επίσημων θεσμών, ο Nigel Thrift μας προτρέπει να θέσουμε το ερώτημα: “πώς μπορεί κανείς να αναμορφώσει τους θεσμούς και την εργασιακή ηθική τους έτσι ώστε να είναι κατάλληλοι για την εποχή μας;”. Σαν μια γενική αρχή, ο Thrift υποστηρίζει ότι “αντί για κρυπτογράφημα, ο οργανισμός θα έπρεπε να είναι είναι ένα ‘σώμα’ με το οποίο θα μπορούν να αλληλεπιδράσουν οι άνθρωποι.” Η αυξανόμενη δράση ενός μεγάλου αριθμός άτυπων οργανισμών, από τα δικαστήρια πολιτών μέχρι τις ΜΚΟ, ενσωματώνει, σε αυτή την κατεύθυνση, μια εξαιρετικά βιώσιμη μορφή πολιτικής που επιτρέπει την διάδοση πολλαπλών μορφών ακτιβισμού, που προάγει ένα βαθμό διαφάνειας και που αυξάνει τον κοινωνικό έλεγχο των μεγάλων επίσημων οργανισμών.
διαβάστε περισσότερα…
Αποτελεί τιμή για μένα να γίνεται αντικείμενο παρατήρησης και προσοχής η δουλειά μου από μελετητές της αρχιτεκτονικής και μου δίνει χαρά η πρόσκληση να κάνω αυτή τη διάλεξη.[1] Στην πραγματικότητα είναι διπλή η χαρά καθώς μεγάλωσα σε μια Ευρωπαική πνευματική παράδοση με πολύ χαμηλό επιστημονικό κατώφλι, οπότε θεωρώ τον εαυτό μου όχι τόσο κοινωνιολόγο αλλά έναν γενικό κοινωνικό επιστήμονα που τυγχάνει να έχει προσληφθεί σε ένα Τμήμα Κοινωνιολογίας. Και θεωρώ ουσιαστικό συστατικό των επαγγελματικών μου καθηκόντων να απασχολούμαι με ζητήματα πέρα από τα όρια των επιστημών, καθώς και πέρα από το χάσμα μεταξύ φιλολογικών κι επαγγελματικών ενασχολήσεων. Επιπλέον, το θέμα της αστικής απομόνωσης είναι ένα που θέμα που ταιριάζει πολύ μ’ αυτά τα είδη ανταλλαγών, από τις οποίες και οι ερευνητές και οι επαγγελματίες μπορούν να επωφεληθούν.
διαβάστε περισσότερα…
διαβάστε περισσότερα…
Πηγαίνοντας προς το βορρά, στην οδό Λήδρας, στην ελληνική πλευρά της Λευκωσίας, καταλαβαίνω ότι πλησιάζω στα σύνορα. Λίγα βήματα πριν, βρισκόμουν στη μέση ενός εμπορικού πεζόδρομου που έσφυζε από ζωή: μαγαζιά και καφέ, η μυρωδιά από τα κάστανα των μικροπωλητών γέμιζε τον αέρα. Ξαφνικά, το αστικό τοπίο αλλάζει. Κτίρια που φέρουν σημάδια πολέμου τυλιγμένα σε πράσινο, διαφανές υλικό σαν καναβάτσο με ονόματα διεθνών οργανώσεων βοήθειας. Κάθετοι δρόμοι και διάδρομοι είναι απαγορευμένες περιοχές, μερικές με οδοφράγματα από μπετόν ή με σάκους με άμμο που μου απαγορεύουν την πρόσβαση. Ρίχνω μια κλεφτή ματιά σε έναν από αυτούς: στις ρωγμές του εδάφους το γρασίδι φυτρώνει εδώ και περίπου τριάντα χρόνια. Τα βομβαρδισμένα κτίρια, με τους σάκους με την άμμο στα πόδια τους, τα κλεισμένα με χαρτόνια παράθυρα, οι ρημαγμένες προσόψεις, η βουβή αίσθηση του κενού και η ανοικοδόμηση που κάνει κατεστραμμένα μέρη της πόλης να μοιάζουν ʺαυθεντικά παλιάʺ μου θυμίζουν παράξενα έναν διαφορετικό τόπο. Το έχω ξαναδεί αυτό, παρόλο που είναι η πρώτη φορά που έρχομαι στη Λευκωσία.
ʺΗ δυστυχία που μεταλαμπαδεύεται στις γενιές με αυτόν τον τρόπο είναι ένα απορημένο, ενστικτώδες πένθοςʺ
Σημαδεμένη από το τραυματικό φορτίο του αυτόπτη μάρτυρα, η Jennifer Edkins (2003) ισχυρίζεται ότι η πρώτη γενιά των επιζώντων μεταλαμπαδεύει τις εμπειρίες του τραύματος στις επόμενες γενιές μέσα από ενστικτώδεις καταγραφές. Για τις επόμενες γενιές, λοιπόν, η μνήμη του τραύματος σημαδεύεται από τις φυσικές και ψυχολογικές αντιδράσεις που έχουν τα σώματά μας όταν βιώνουμε την ιστορία του μάρτυρα. Όταν είμαστε με έναν μάρτυρα, αναβιώνουμε μνήμες του τραυματικού παρελθόντος στο παρόν.
διαβάστε περισσότερα…
Λίγο μετά τις 9.00 το βράδυ, την 6η Δεκεμβρίου 2008, ο 15χρονος μαθητής Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος δολοφονήθηκε από ειδικό φρουρό των δυνάμεων καταστολής στο κέντρο της Αθήνας, στην οδό Μεσολογγίου, στα Εξάρχεια. Την ίδια νύχτα ξέσπασαν ταραχές και συγκρούσεις με την αστυνομία που σταδιακά επεκτάθηκαν σε ολόκληρη τη χώρα και έμελλε να διαρκέσουν για περισσότερο από τρεις εβδομάδες. Γεγονότα όπως αυτά του ελληνικού Δεκέμβρη εκλαμβάνονται κατά κανόνα ως απλές εκδοχές ενός αδιαφοροποίητα «βίαιου» ρεπερτορίου συλλογικής δράσης. Όμως ο ελληνικός Δεκέμβρης δεν ήταν απλώς αυτό αλλά μια ειδική –και ως τα σήμερα θεωρητικά αδιερεύνητη— διεκδικητική μορφή που αποκαλούμε εξεγερσιακές συλλογικές δράσεις. Σε άλλο μας κείμενο έχουμε καταπιαστεί διεξοδικά τόσο με την εννοιολόγησή της —επισημαίνοντας πως κρίσιμος διαφοροποιητικός παράγοντας αποτελεί η διάχυση των συγκρουσιακών δράσεων σε ακτίνα πολύ μεγαλύτερη από την εστία της αρχικής τους ανάληψης— όσο και με τις συγκινησιακές και χρονικές της προϋποθέσεις. Στόχος μας εδώ αποτελεί η ανάδειξη της χωρικής διάστασης, παραμελημένης και αυτής όσο και οι προηγούμενες, όμως εξίσου σημαίνουσας.
διαβάστε περισσότερα…
Μια φθινοπωρινή βραδιά του 2008, καμιά εικοσαριά άνθρωποι κάθονται σε πτυσσόμενες καρέκλες σε ένα καθιστικό στο νότιο Τελ Αβίβ. Το τρίφατσο καγκελόφρακτο παράθυρο βλέπει σε ένα δρόμο όπου παιδιά, τα οποία γεννήθηκαν σε μέρη τόσο μακρινά όπως το Ουζμπεκιστάν και η Κολομβία, παίζουν. Οι ενήλικοι που έχουν μαζευτεί μέσα είναι μετανάστες από τη Λατινική Αμερική που ανακάλυψαν πρόσφατα ότι έχουν δικαίωμα να ψηφίσουν στις επερχόμενες δημοτικές εκλογές στην περιοχή της Γιάφας-Τελ Αβίβ. Τη συγκέντρωση αυτή οργάνωσαν μέλη του πολιτικού δημοτικού κινήματος Ir LeKulanu (ʺΠόλη για Όλους μαςʺ), μεταξύ των οποίων ένας υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος. Στόχος τους είναι να μαζέψουν ψήφους, αλλά επίσης να ανακαλύψουν ποια αιτήματα επιθυμούν να θέσουν οι προερχόμενοι από την Λατινική Αμερική πολίτες στο Δημαρχείο. Το προσχέδιο του προγράμματος για τους ʺνέους υπηκόους του Τελ-Αβίβʺ που έφτιαξαν οι ακτιβιστές επικεντρώνεται στις ειδικές ανάγκες των μεταναστών και δίνει έμφαση στην επέκταση των κοινωνικών υπηρεσιών που συνδέονται άμεσα με αυτές τις ανάγκες.
διαβάστε περισσότερα…
Τον Δεκέμβριο του 2008, μετά τη δολοφονία ενός έφηβου από έναν αστυνομικό, η Αθήνα γνώρισε ένα ξέσπασμα βίαιων διαμαρτυριών. Αντιδρώντας αρχικά στην αστυνομική βία, οι διαδηλωτές δεν διατύπωσαν συγκεκριμένη ατζέντα. Οι διαδηλώσεις, που κινητοποίησαν σημαντικό μέρος του πληθυσμού- ιδίως της νεολαίας- σταμάτησαν μερικές βδομάδες αργότερα. Παρόμοια ξεσπάσματα έχουν σημειωθεί και σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις τα τελευταία χρόνια (π.χ. στα banlieues του Παρισιού) και εγείρουν μια σειρά από ερωτήματα σε σχέση με την ικανότητα που διαθέτουν τα κράτη και οι πόλεις μας για την καλλιέργεια μιας σθεναρής δημοκρατικής ζωής, αναγνωρίζοντας το ρόλο της διαμάχης και αποτρέποντας τη βίαιη έκφρασή της.
διαβάστε περισσότερα…
Αν η γενίκευση της ιδιότητας του πολίτη στην δημοκρατία αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα της εθνικότητας στην Δύση, η βία ανάμεσα στους πολίτες αντιμετωπίζεται ως επεισοδιακή προϋπόθεση για την ανάπτυξή της και όχι ως χαρακτηριστικό της. Μάλιστα, η δημοκρατική θεωρία στη Δύση εξελίσσεται σαν το πρόβλημα της εσωτερικής βίας να έχει ήδη λυθεί. Εικάζει ότι η ειρήνευση της κοινωνικής βίας γίνεται μέσα από την ανάπτυξη μιας εκπολιτιστικής διαδικασίας, κατά τον Norbert Elias, μέσα από τα σύγχρονα γνωστικά αντικείμενα, κατά τον Foucault ή ακόμη, κατά τον Max Weber, με το σύγχρονο έθνος-κράτος που συνδυάζει την κυριαρχία του νόμου με τη μονοπώληση των μέσων εξαναγκασμού και χρησιμοποιεί και τα δυο για να ελέγξει τη βία. Η δημοκρατική θεωρία συμπεραίνει λοιπόν ότι το πρόβλημα της εσωτερικής βίας εναντίον των πολιτών έχει λυθεί -ή μάλλον διαλυθεί- με τη μετάθεσή του στη δυτική ανάπτυξη του πολιτισμού και το έθνος-κράτος.
διαβάστε περισσότερα…
Είναι στη φύση των σύγχρονων πόλεων να είναι πολλοί από τους πολίτες τους απρόθυμοι. Ακόμη και ανάμεσα σ’ αυτούς που έχουν φτάσει πρόσφατα, ένα σημαντικό ποσοστό μπορεί να μην έχει επιλέξει αυτό το μέρος για να ζήσει, και ακόμη περισσότερο μπορεί να νιώθουν ότι δεν έχουν πολλά κοινά με τους ανθρώπους ανάμεσα στους οποίους έχουν βρεθεί να ζουν. Ενώ οι αρχές ίσως να προσπαθούν να στηρίξουν μια αίσθηση «κοινότητας» (και μ’ αυτήν την υπακοή του πολίτη), αυτές είναι με πολλές έννοιες πολύ περιστασιακές κοινότητες, αν τελικά βιώνονται σαν κοινότητες.
διαβάστε περισσότερα…