Πάσχος Μανδραβέλης – Προς την κοινωνία της γνώσης;

Στην θολή περί της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης συζήτηση που γίνεται τον τελευταίο καιρό όλοι ομνύουν στην «κοινωνία της γνώσης», ενώ οι πολιτικές διάχυσης της γνώσης είναι ανύπαρκτες, υποστηρίζει ο Πάσχος Μανδραβέλης.

Στην θολή περί της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης συζήτηση που γίνεται τον τελευταίο καιρό προβάλλεται ένα ουσιαστικό επιχείρημα κατά της αποκέντρωσης στην Περιφέρεια των Πανεπιστημίων και ΤΕΙ: οι βιβλιοθήκες. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι η διασπορά των τμημάτων από χωρίου εις χωρίον στερεί από μια μεγάλη μάζα φοιτητών την πρόσβαση σε «σύγχρονες κι ενημερωμένες βιβλιοθήκες». Αυτό είναι σωστό, αλλά πάλι σάμπως όσοι σπουδάζουν στα μεγάλα αστικά κέντρα έχουν πρόσβαση σε «σύγχρονες κι ενημερωμένες βιβλιοθήκες»; Οι εγχώριες πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες είναι επαρχιακές σε σχέση με τις αντίστοιχες της αλλοδαπής, δημοτικές βιβλιοθήκες στις περισσότερες πόλεις δεν υπάρχουν και η Εθνική Βιβλιοθήκη είναι απροσπέλαστη για τον κόσμο. Έτσι ενώ όλοι ομνύουν στην «κοινωνία της γνώσης» οι πολιτικές διάχυσης της γνώσης είναι ανύπαρκτες.

Τώρα γίνεται μεγάλη κουβέντα για τις σχολικές βιβλιοθήκες. Η επιχείρηση «να πάνε 100 βιβλία από δω, 200 από κει και 1.000 παραπέρα» θεωρείται διάχυση γνώσης. Το γεγονός ότι πέραν κάποιων σποραδικών πρωτοβουλιών δεν έχει ψηφιοποιηθεί τίποτε από την ελληνόφωνη γνώση είναι ένα θέμα που θα μας απασχολήσει στο μέλλον. Δηλαδή αντί να ξοδεύουμε τα πενιχρά κονδύλια για να αγοραστούν 4.000 σειρές των έργων του Παπαδιαμάντη, δεν θα ήταν προτιμότερο να βγει ο (χωρίς πνευματικά δικαιώματα πλέον) συγγραφέας στο διαδίκτυο και να είναι προσβάσιμος και από τους μαθητές, αλλά και από εκατομμύρια άλλους Έλληνες; Ίσως, πρέπει να υπάρχουν οι σχολικές βιβλιοθήκες παντού, αλλά αυτό ήταν το πρωτεύον στοίχημα του περασμένου αιώνα. Το σημερινό πρωτεύον στοίχημα είναι μία άχωρη ψηφιακή βιβλιοθήκη που θα εξυπηρετεί όλα τα σχολεία και όχι μόνο.

Στην παθιασμένη περί της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης συζήτηση όλοι έχουν κάτι να πουν για το εργαλειακό κομμάτι της εκπαίδευσης. Χρόνια τώρα ψάχνουμε πειραματικά τον άριστο αριθμό μαθημάτων που πρέπει να δώσει κάποιος για να περάσει στο πανεπιστήμιο, ενώ μόλις ανακαλύψαμε τους μαγικό αριθμό «10» για την αναβάθμιση των σπουδών στα ΑΕΙ. Το γεγονός ότι δεν διδάσκεται ο Δαρβίνος στα σχολεία δεν δημιούργησε ούτε το ένα εκατοστό της συζήτησης, απ’ ότι η «βάση εισαγωγής στα Πανεπιστήμια». Η εργαλειοθήκη της Παιδείας μοιάζει πιο σημαντική από την Παιδεία καθ’ αυτή.

(Σημείωση για να μην παρεξηγηθούμε: κριτήρια εισαγωγής πρέπει να υπάρχουν παντού, αλλά το ερώτημα είναι ποιος τα θέτει. Το «one size fits all» δεν βολεύει την σύγχρονη Παιδεία, η οποία –σε αντίθεση με την ομοιόμορφη εκπαίδευση της βιομηχανικής εποχής– έχει πολλαπλές προκλήσεις. Με άλλα λόγια το «10» είναι εξίσου χρήσιμο με το «8» ή το «12» που πιθανώς να έθεταν ως βάση τα πανεπιστήμια από μόνα τους, αλλά κι εξίσου άχρηστο όταν το θέτει το «πολιτμπιρό» της Οδού Μητροπόλεως.)

Στο ίδιο ακριβώς εργαλειακό πλαίσιο γίνεται και η συζήτηση για την «Κοινωνία της Πληροφορίας». Ο διάλογος έχει επικεντρωθεί στα «κομπιούτερ» (τα οποία μάλιστα μοιράζει ο ίδιος ο πρωθυπουργός), στα καλώδια και τις ταχύτητες του ADSL. Χρήσιμα είναι όλα: χωρίς αυτά δεν χτίζεται «Κοινωνία της Πληροφορίας». Μόνο που είναι τα εργαλεία της.

Δυστυχώς ξεχνάμε τα ουσιαστικότερα κομμάτια της «Kοινωνίας της Πληροφορίας» που είναι η … «Kοινωνία» και η «Πληροφορία». Kαι τα δύο δεν έχουν σχέση με τα καλώδια. Tο πρώτο αφορά σχέσεις ανθρώπων ή κοινωνικών ομάδων, νέες και παλιές ιεραρχίες. Έχει να κάνει με συγκρούσεις και προβλήματα. Bρίσκεται μέσα σε πρωτόγνωρες νομικές διαμάχες, που ναι μεν επιλύονται στην Eσπερία, αλλά οι λύσεις που δίνονται δεν είναι κατ’ ανάγκην οι καλύτερες δυνατές γι’ αυτόν τον τόπο, γι’ αυτόν τον χρόνο. Aφορά ιδιοκτησίες, πληροφοριακό πλούτο (που αναγκαστικά με κάποιο τρόπο θα διανεμηθεί) έχοντες και μη έχοντες, νέες μορφές εργασίας και κοινωνικών σχέσεων.

Tέλος η K.τ.Π. έχει να κάνει με την Πληροφορία, τον φτωχό αδελφό σε όλη την συζήτηση για το μέλλον. Η απουσία ελληνικού περιεχομένου είναι εμφανής στον κυβερνοχώρο. Η ηλεκτρονική σχολική βιβλιοθήκη που προαναφέραμε είναι ένα μόνο μέρος. Λείπουν κλασικά ελληνικά έργα (αρχαία και νέα), εγχειρίδια πανεπιστημιακών, σημειώσεις, εργασίες κ.λ.π. η πρώτη ύλη του κυβερνοχώρου, που χωρίς αυτή οι υπολογιστές και τα καλώδια είναι απλώς άχρηστα.

Δυστυχώς παρά τις διακηρύξεις στην Ελλάδα δεν χτίζουμε την Κοινωνία της Γνώσης. Κι αυτό δεν οφείλεται στην έλλειψη εργαλείων…

Διαβάστε ακόμα

Medium.gr

Τετράδιο.gr

Αφιέρωμα: εκτός ορίων, πρόσφατα άρθρα
Ετικέτες: εκπαίδευση , ελλάδα , πάσχος μανδραβέλης

1 σχόλιο »

1 σχόλιο

Ο/Η Πάνος :
February 13th, 2011 at 20:16
“..δεν θα ήταν προτιμότερο να βγει ο … συγγραφέας στο διαδίκτυο και να είναι προσβάσιμος και από τους μαθητές, αλλά και από εκατομμύρια άλλους Έλληνες”

Κύριε Πάσχο έχετε διαβάσει ποτέ σας Παπαδιαμάντη ή όποιον άλλο στην οθόνη του υπολογιστή σας;
Εγώ ποτέ, και για την ακρίβεια δεν έχω γνωρίσει και κανέναν άλλο στον σύντομο βίο μου.

Άρα, ιδού το ΘΑΥΜΑ ΕΓΙΝΕ, όλα στο διαδύκτιο δωρεάν, οπότε η γνώση και το βιβλίο προσβάσιμο από όλους, η κοινωνία της πληροφορίας ανοικτή στην γνώση.

Έτσι κι αλλοιώς ούτε έτσι πρόκειται να τα διαβάσει κανένας από τα laptop του, τουλάχιστον να μην πετάμε λεφτά για τα ζώα.

→ Αφιερώματα

Διάλογοι ←

→ Δράσεις

ετικέτες

Re-public στο

Πάσχος Μανδραβέλης – Προς την κοινωνία της γνώσης;

1 σχόλιο

σχολίασε