Ιωάννης Μάνος – Εισαγωγή στο αφιέρωμα |
Το σημερινό αφιέρωμα του Βήματος Ιδεών και του Re-public αποτελεί τη συνέχεια των πρωτοβουλιών του σχετικά με τη δημιουργία μιας διαρκούς εστίας διαλόγου και κριτικής αναζήτησης για τα μεγάλα πολιτικά και κοινωνικά ρεύματα της εποχής. Η πρώτη πρωτοβουλία ήταν το συμπόσιο των Αθηνών που διοργανώθηκε από τις εφημερίδες ΤΟ ΒΗΜΑ και ΕL ΡΑΙSστις 12 Μαΐου 2009 και με τη συμμετοχή κορυφαίων προσωπικοτήτων απ΄ όλον τον κόσμο έθεσε ορισμένα βασικά ζητήματα για το μέλλον της Σοσιαλδημοκρατίας. Τα ζητήματα αυτά αφορούσαν την αδήριτη ανάγκη πρακτικών προτάσεων για την έξοδο από την κρίση, αλλά κυρίως επεσήμαναν τις προϋποθέσεις για μια ισόρροπη κοινωνική και οικολογική ανάπτυξη στο πλαίσιο μιας δίκαιης έννομης τάξης.
Οι συζητήσεις του Μαΐου πραγματοποιήθηκαν σε μια περίοδο όπου οι περισσότερες κυβερνήσεις των 27 κρατών -μελών δεν ανήκαν στον χώρο της Σοσιαλδημοκρατίας.
Η πολιτική αλλαγή της 4ης Οκτωβρίου στην Ελλάδα και η ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον Γιώργο Παπανδρέου αποτελεί για τον τόπο μας μια καθοριστική κοινωνική και πολιτική πρόκληση. Θα ήταν δε σημαντικό η πρόκληση αυτή να υποκινήσει την ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία ώστε να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις και να αναπτύξει ιδέες και κυρίως λύσεις για μιαν ανάλογη στροφή.
Το σημερινό αφιέρωμα με τίτλο«Οι Σοσιαλδημοκράτες σχεδιάζουν το μέλλον- Προτάσεις για μια προοδευτική διακυβέρνηση»αποτελεί την επόμενη πρωτοβουλία του Βήματος Ιδεών και υλοποιήθηκε με τη συνεργασία του Re-public, αυτής της σύγχρονης δεξαμενής σκέψεων. Απευθυνθήκαμε και πάλι σε προσωπικότητες του χώρου απ΄ όλον τον κόσμο και κυρίως σε πολιτικούς του μέλλοντος προκειμένου με τις θέσεις τους να προχωρήσουμε στην αναγκαία εμβάθυνση του διαλόγου. Θεωρούμε ότι οι σκέψεις αυτές, καθόσον μας αφορούν, μπορεί και πρέπει να αξιοποιηθούν και να συμβάλουν και στην αποτελεσματικότητα του, καθοριστικού για το μέλλον του τόπου μας, νέου πολιτικού εγχειρήματος Η σημερινή κυβέρνηση, πέρα από τους απαραίτητους συμβολισμούς που ασφαλώς αναδεικνύουν ένα διαφορετικό πνεύμα και ύφος εξουσίας, στην πορεία της πρέπει να συνδυάσει, κυρίως στον οικονομικό και κοινωνικό τομέα, δύσκολες, αυστηρές και ριζικές αποφάσεις, με τη δεδομένη κοινωνική ευαισθησία και τις απαραίτητες ιδεολογικές αναφορές.
Βασική επιδίωξη της κυβέρνησης αυτής αποτελεί ο εκσυγχρονισμός των θεσμών. Η δίκαιη έννομη τάξη, η ανανέωση της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας με το νέο εκλογικό σύστημα και η επέκταση της συμμετοχικής δημοκρατίας αποτελούν βασικούς στόχους της.
Η συμμετοχική δημοκρατία δεν αναπτύσσεται μόνο στο επίπεδο του κράτους αλλά και στο επίπεδο των πολιτικών σχηματισμών. Οι παραδοσιακές κομματικές μορφές οργάνωσης με τις συντεχνιακές εκφάνσεις οδήγησαν στον ευτελισμό της πολιτικής. Χρειάζεται μια νέα οργανωτική μορφή, όπου οι πολίτες και οι αυτόνομες κινήσεις τους θα μπορούν να λειτουργούν σε αποκεντρωμένα πεδία και βέβαια στο Διαδίκτυο. Τούτο δεν σημαίνει χαλαρές μορφές οργάνωσης, αντιθέτως θα έλεγα ότι ο εκσυγχρονισμός των δομών και η αποκεντρωτική τους διάσταση μπορεί να δημιουργήσουν μια λειτουργική δυναμική και ένα ισχυρό όχημα παρέμβασης στην κοινωνία, αρκεί να υπάρχουν συγκεκριμένες κανονιστικές διαδικασίες.
Μια τέτοια δομή όμως δεν μπορεί παρά να βασίζεται σε στέρεες ιδεολογικές αναφορές. Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο εξάλλου ότι η αποτελεσματικότητα των προοδευτικών διακυβερνήσεων εξαρτάται από την ιδεολογική σαφήνεια. Οταν αυτή δεν υπήρξε, όταν υπήρξαν συγχύσεις και θαμπές ταυτότητες, αυτό διεθνώς είχε μιαν αρνητική συνέπεια στο έργο, στην αποτελεσματικότητα αλλά και στην υστεροφημία των προοδευτικών διακυβερνήσεων, παρά την τεράστια κοινωνική προσφορά τους.
Μετά τους σταθμούς του 1974, του 1981, του 1993 και του 1996 ίσως είναι καιρός, λαμβάνοντας υπόψη την παγκόσμια αλλά και την ελληνική κρίση μας, την ανάγκη να «αναδείξουμε» την πολιτική στο κέντρο των ενδιαφερόντων της κοινωνίας, αλλά και το ότι οφείλουμε ως κοινωνία αλλά και ως ιδεολογικός χώρος να ανταποκριθούμε στα αιτήματα του μέλλοντος και των νέων, να ανοίξουμε τις πόρτες της ιδεολογικής ανανέωσης.
Με έναν ευρύ διάλογο, με ιδέες και προτάσεις και τις απαραίτητες αντιπαραθέσεις, ίσως δημιουργηθεί μια κοινωνική δυναμική που ίσως μπορεί να οδηγήσει σεκαταστατικές προγραμματικές διαδικασίες για την ιδεολογική σοσιαλδημοκρατική ταυτότητα του μέλλοντος.
Προς αυτή την κατεύθυνση είναι λοιπόν αναγκαία η ανάληψη πρωτοβουλιών από τον κοινωνικό χώρο, τον ιδεολογικό χώρο, και πρώτα απ΄ όλα από τον εκφραστή του. Θα ήταν μια πρόσθετη ιστορική συμβολή στη μεγάλη προσπάθεια που αρχίζει στον τόπο μας.
Αφιέρωμα: Προτάσεις για μια προοδευτική διακυβέρνηση
Ετικέτες: οικονομική κρίση , σοσιαλδημοκρατία