Κάλεσμα – Επανεξετάζοντας τις οικονομικές στατιστικές |
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών, από την ανακοίνωση των δυσοίωνων προβλέψεων για την ελληνική οικονομία το Δεκέμβριο του 2009 (ή, ίσως και νωρίτερα, όταν η πιστωτική κρίση ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2008) και μέχρι αυτή τη στιγμή, που οι συζητήσεις για το οικονομικό μέλλον της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής στην Ευρώπη και τον κόσμο, η επικαιρότητα μονοπωλείται από τα οικονομικά μεγέθη, τα οποία σύντομα πέρασαν από την σφαίρα των ειδικών στο πεδίο των καθημερινών συζητήσεων. Από τον πληθωρισμό ως την ανεργία, τη μείωση των μισθών και τον εκτροχιασμό των spreads των αποδόσεων των ομολόγων, οι αριθμοί έχουν μετατραπεί σε σημείο αναφοράς, τόσο για τα κράτη όσο και για τους πολίτες: για τα μεν ως κριτήριο αξιοπιστίας και αποτελεσματικότητας έναντι των πιστωτών τους, για τους δε ως τρόπος για την αξιολόγηση και το μετασχηματισμό της ζωής τους υπό το πρίσμα της οικονομικής ύφεσης. Σιγά-σιγά οι πολίτες όχι μόνο εξοικειώθηκαν με τη ρητορική των οικονομικών μεγεθών, αλλά προσπάθησαν να βρουν την θέση τους στη νέα πραγματικότητα που αναδύθηκε: μια πραγματικότητα που αρθρώνεται με οικονομικούς όρους.
Οι στατιστικές είναι σημαντικές για αυτό που δείχνουν, όσο και για ό, τι κρύβουν. Η έννοια και η σημασιοδότησή τους δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη, καθώς προκύπτουν από την κυκλοφορία τους μεταξύ των ενδιαφερόμενων κοινών που τις ερμηνεύουν, ιεραρχούν και διαπραγματεύονται, σύμφωνα με τη δική τους οικονομική, κοινωνική και πολιτική θέση. Τα οικονομικά πρέπει να θεωρηθούν επιτελεστική (performative) επιστήμη: όχι απλώς περιγράφουν, αλλά στην πραγματικότητα συμβάλλουν στη δημιουργία του κόσμου στον οποίο αναφέρονται (βλ. Callon, 1998. The Laws of the Markets. Oxford: Blackwell). Η οικονομική και η κοινωνική ζωή δεν συνιστούν διακριτές σφαίρες, αλλά αποτελούν στην πραγματικότητα τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Σε αυτό το πλαίσιο, κράτη και πολίτες καλούνται να επανεξετάσουν τις οικονομικές στατιστικές και να αναζητήσουν τρόπους να βελτιώσουν και να συμπληρώσουν τις υπάρχουσες μεθόδους, όπως και να αξιολογήσουν τις πραγματικές επιπτώσεις της εργαλειοποίησής τους στην οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα.
Για το τεύχος αυτό, αναζητούμε κείμενα που προσεγγίζουν τις οικονομικές στατιστικές με κριτικό πνεύμα, με στόχο να ανοίξουμε το διάλογο σχετικά με τις συνθήκες παραγωγής τους, τον κοινωνικό ρόλο και την ερμηνεία τους, τόσο από κοινά ειδικών όσο και από τους πολίτες. Σχετικές ερωτήσεις μπορούν να αφορούν:
- Το ρόλο των στατιστικών στη δημιουργία του εννοιολογικού πλαισίου εντός του οποίου οι οικονομικές πολιτικές και τα αριθμητικά δεδομένα αρθρώνονται και στη συνέχεια γίνονται αντικείμενο διαπραγμάτευσης.
- Την ερμηνεία των στατιστικών στοιχείων από τους πολίτες στην προσπάθειά τους να κατανοήσουν την οικονομία και τον αντίκτυπό της στην ευρύτερη αντίληψη περί της οικονομικής ζωής.
- Την αποτελεσματικότητα των οικονομικών στατιστικών για την κατανόηση της οικονομικής ζωής και τις πιθανές εναλλακτικές μεθόδους που μπορούν να αναπτυχθούν συμπληρωματικά για την κατανόηση της οικονομικής δραστηριότητας. Ποιοι είναι οι κίνδυνοι που αναλαμβάνουμε με την αποκλειστική θεώρηση της οικονομίας και κοινωνίας μέσω των στατιστικών μοντέλων;
Τα κείμενα θα πρέπει να είναι έκτασης μέχρι 1.800 λέξεων.
Παρακαλούμε να υποβληθούν σε ηλεκτρονική μορφή στο
e-mail: editors@republic.gr
Προθεσμία υποβολής άρθρων: 31 Ιανουαρίου 2011
Αφιέρωμα: κάλεσμα
Ετικέτες: οικονομικές στατιστικές