Stijn Smismans – Πρέπει η συμμετοχική δημοκρατία να γίνει κανονιστικό πρότυπο για τη διακυβέρνηση της ΕΕ; |
Λαμβάνοντας υπόψη τους περιορισμούς του κοινοβουλευτικού μοντέλου δημοκρατίας, η συμμετοχική δημοκρατία μπορεί να ενισχύσει σημαντικά τον εκδημοκρατισμό της Ε.Ε., υποστηρίζει ο Stijn Smismans. Mολονότι οι περιπτώσεις άμεσης συμμετοχής των πολιτών μπορεί να είναι περιορισμένες σε ό, τι αφορά το αποτέλεσμά τους, μπορούν να συμβάλλουν στη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής δημόσιας σφαίρας.
Πρώτον, μολονότι οι περιπτώσεις άμεσης συμμετοχής των πολιτών μπορεί να είναι περιορισμένες σε ό, τι αφορά το αποτέλεσμα, είναι επιθυμητές επειδή συμβάλλουν στην ευρωπαϊκή δημόσια σφαίρα. Η ηλεκτρονική δημοκρατία ή τα φόρα διαβούλευσης που οργανώνονται από τους θεσμούς της Ε.Ε. μπορεί να οδηγήσουν σε άμεση συμμετοχή των πολιτών, αλλά ο αριθμός των πολιτών που εμπλέκονται σε αυτές τις διαδικασίες θα είναι πάντα περιορισμένος. Η πρωτοβουλία των Ευρωπαίων πολιτών, όπως προτείνεται από τη Συνθήκη της Λισσαβόνας, σύμφωνα με την οποία ένα εκατομμύριο πολίτες της Ε.Ε. μπορούν να ζητήσουν από την Επιτροπή να εισαγάγει πολιτική, μπορεί να δημιουργήσει ευρύτερο δημόσιο διάλογο εάν χρησιμοποιηθεί με στρατηγικό τρόπο σε θέματα μείζονος ενδιαφέροντος. Μολονότι είναι επιθυμητή, δεν μπορεί να δημιουργήσει τακτική συμμετοχή των πολιτών στην καθημερινή λειτουργία της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης.
Κατά συνέπεια, οι συμμετοχικοί μηχανισμοί μέσα από τους οποίους οι πολίτες εκπροσωπούνται επειδή ανήκουν σε διάφορες λειτουργικές ενώσεις, μπορεί να αποτελέσουν συμπλήρωμα στην παραδοσιακή κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Αυτό ταιριάζει ιδιαίτερα σε ένα ευρωπαϊκό επίπεδο όπου η εκπροσώπηση μέσα από το κοινοβούλιο αντιμετωπίζει βασικά προβλήματα υπό την έννοια της ταύτισης με έναν μόνο ευρωπαϊκό δήμο και εάν ληφθούν υπόψη οι ειδικές δυνατότητες δημιουργίας μιας πιο άμεσης συμμετοχής των πολιτών, ανάλογα με τα επίπεδα της κλίμακας. Μια τέτοια συμμετοχική δημοκρατία μέσω λειτουργικών ενδιάμεσων επιτρέπει συμμετοχικές διαδικασίες στην πολύπλοκη διοικητική πολυεπίπεδη διακυβέρνηση της Ε.Ε. και μπορεί να συμβάλει στον εξευρωπαϊσμό της δημόσιας σφαίρας, η οποία μπορεί, με τη σειρά της, να ενισχύσει τον δημοκρατικό δημόσιο διάλογο γύρω από την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση.
Αναφορές
- De Búrca, Gráinne (1996), ‘The Quest for Legitimacy in the European Union’, The Modern Law Review, 59, σσ. 349-376.
- Hirst, P.Q. (1989), The Pluralist Theory of the State: Selected Writings of G.D.H. Cole, J.N. Figgis and H.J. Laski, Routledge.
- Kaelble, Hartmut (1994), ‘L’Europe “vécue” et l’Europe “pensée” aux XXe siècle: Les spécificités sociales de l’Europe’, dans René Girault (ed), Identité et conscience européennes aux XXe sciècle, Hachette, σσ.27-45.
- Lindberg και Scheingold (1970), Europe’s Would-Be Polity: Patterns of Change in the European Community, Englewood Cliffs: Prentice Hall.
- Moravcsik, A. (1994), ‘Why the European Community Strengthens the State: Domestic Politics and International Cooperation’, Harvard University Center for European Studies Working Paper Series, No.52.
- Pateman, Carole (1970), Participation and Democratic Theory, Cambridge: Cambridge University Press.
- Risse, T. (2002), ‘Nationalism and Collective Identities: Europe versus the Nation-State’, στο P. Heywood, E. Jones, and M. Rhodes (Eds), Developments in Western European Politics, Basingstoke: Palgrave.
- Smismans, Stijn (2003), ‘European Civil Society: Shaped by Discourses and Institutional Interests, European Law Journal, 9, no. 4, σσ.473-492.
- Smismans (2004), ‘The Constitutional Labelling of “the democratic life of the EU”: representative and participatory democracy’, στο A. Follesdal and L. Dobson (eds), Political Theory and the European Constitution, London: Routledge, σσ. 122-138.
- Weiler (1997), ‘Legitimacy and Democracy of Union Governance’, στο G.Edwards and A. Pijpers, The Politics of European Treaty Reform, London: Pinter, σσ.249-287.
Αφιέρωμα: Ευρώπη
Ετικέτες: Stijn Sminsmans , ΕΕ , συμμετοχική δημοκρατία