Οι ιδιοκτήτες πλατφόρμας μπορούν να ενεργούν εις βάρος των συμφερόντων των εργαζομένων που αναλαμβάνουν επιμέρους έργα μέσω πλατφόρμας (gig workers) αυξάνοντας τις προμήθειες, πουλώντας δεδομένα χρηστών σε τρίτους και χρησιμοποιώντας αδιαφανείς αλγόριθμους που επηρεάζουν αρνητικά την επιχειρηματική αυτονομία των gig workers. Από την πλευρά τους, για να ανταποκριθούν σε αυτήν την πραγματικότητα, οι gig workers ξεκινούν τους δικούς τους συνεταιρισμούς πλατφόρμας σε άμεσο ανταγωνισμό με τις υφιστάμενες πλατφόρμες. Ο συνεταιρισμός πλατφόρμας είναι ένας οργανισμός πλατφόρμας που ανήκει συλλογικά και διοικείται δημοκρατικά προς αμοιβαίο όφελος όσων συμβάλλουν σε αυτόν, στην προκειμένη περίπτωση προς όφελος των gig workers (Bunders et al., 2022). Στο παρόν παρουσιάζω ένα διαφορετικό επιχείρημα υπέρ των συνεταιρισμών πλατφόρμας, ότι, δηλαδή, θα μπορούσαν να έχουν καλύτερες επιδόσεις από τις υφιστάμενες πλατφόρμες στην οικονομία που στηρίζεται στις επιμέρους αναθέσεις έργων μέσω πλατφόρμας (gig economy) από την άποψη της καινοτομίας.
Παρά την έντονη κριτική που ασκείται σχετικά με τις συνθήκες εργασίας στη gig economy (Κουτσιμπογιώργος κ.ά., 2020), οι ρυθμιστικές προσπάθειες ήταν αργές και αμφιλεγόμενες (Stewart & Stanford, 2017). Μια αιτία γι’ αυτό, η οποία συχνά προβάλλεται από τις ίδιες τις τρέχουσες πλατφόρμες, είναι ότι οι κυβερνητικές ρυθμίσεις θα κατέπνιγαν την καινοτομία σε αυτήν τη νέα αγορά. Η εμφάνιση συνεταιρισμών πλατφόρμας αποτελεί μια εναλλακτική μορφή οργάνωσης που βελτιώνει σημαντικά τις συνθήκες εργασίας στην gig economy, αλλά μπορεί να αμφισβητηθεί το κατά πόσον προωθεί την καινοτομία. Με άλλα λόγια, μπορούν οι συνεταιρισμοί πλατφόρμας να έχουν και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο;
Θεωρώ ότι οι συνεταιρισμοί πλατφόρμας είναι, πράγματι, σε ευνοϊκή θέση να φτάσουν ή και να ξεπεράσουν τον καινοτόμο χαρακτήρα των υφιστάμενων πλατφορμών στην gig economy. Αυτό μπορούν να το πετύχουν μέσω ενάρετων κύκλων μεταξύ των συνεταιρισμών πλατφόρμας και των κοινοτήτων πρακτικής των gig workers, μέσω υβριδικών πρακτικών που συνδυάζουν την αλγοριθμική γνώση με την εξειδίκευση πεδίου, μέσω καινοτομίας που στηρίζεται σε διαθέσιμα μέσα, μέσω της οργάνωσης σε εταιρική βάση με ισχυρή ενσωμάτωση της κοινότητας, αλλά και μέσω ανταγωνισμού που στηρίζεται στην ποιότητα και όχι στην ποσότητα. Οι μελλοντικές έρευνες πρέπει να συγκρίνουν την πορεία των συνεταιρισμών πλατφόρμας και των υφιστάμενων πλατφορμών αναφορικά με την καινοτομία, με την εμπειρική δοκιμή της πρότασης που παρουσιάζεται εδώ. Ωστόσο, η αύξηση των συνεταιρισμών πλατφόρμας και οι δυνατότητές τους στον τομέα της καινοτομίας ανατρέπουν τον ισχυρισμό των υφιστάμενων πλατφορμών που υποστηρίζουν ότι η εργασιακή νομοθεσία καταπνίγει απαραίτητα την καινοτομία. Στην πραγματικότητα, ο πειραματισμός των συνεταιρισμών πλατφόρμας με διαφορετικές πρακτικές απασχόλησης μπορεί ακόμη και να λειτουργήσει ως πηγή έμπνευσης για κυβερνητικές ρυθμίσεις.
The-innovativeness-of-platform-cooperatives_Damion-Bunders
